Dismorfobik Bozukluk Nedir?

Dismorfobik Bozukluk Nedir?

Nisan 18, 2022 0 Yazar: admin

Psiklojik bir rahatsızlık olan dismorfobik bozukluk, bireyin vücudunda herhangi bir uzvunu ve bölgeyi beğenmemesi olarak tanımlanmaktadır. Bu beğenmeme aynı zamanda kişinin kendisi ile sürekli uğraşmasına ve aşırı olarak etkilenmesi ile paraleldir. İlerleyen süreçte bu durumun depresyona kadar ilerlemesi ise bozukluğu ortaya çıkarmaktadır. Fiziksel özelliklerin beğenilmemesi durumu belirli bir seviyeye kadar olağan bir durumdur. Ancak ileri seviyelere taşıyarak bazen hiçbir sorun olmayan durumları bile abartmaya yönelik davranışlar sergilenebilmektedir. Özellikle ergenlik dönemlerinde alt yapısı oluşabilen bu durum, her yaştaki bireyde görülmeye eğilimli olabilir. Cinsiyet oranı olarak da erkeklere kıyasla kadınlarda daha yaygın görülmektedir.

Dismorfobik Bozukluk Neden Olur?

Psikolojik rahatsızlıkların çoğunda olduğu gibi dismorfobik bozukluk oluşum nedenleri de tek bir kaynağa bağlı olmamaktadır. Kişinin hayat öyküsü, yaşadığı şart ve olaylar hastalığın oluşumunda rol oynayabilir. Ağırlıklı olarak karşılaşılan risk faktörleri ise;

  • Küçük yaşta başlayan zorbalığa maruz kalmak
  • Cinsel istismara uğramış veya uğruyor olmak
  • Özgüvensizlik
  • Dışlanma durumuna karşı kaygılanmak
  • Mükemmeliyetçi kişilik
  • Yalnız kalma korkusu
  • Genetik yatkınlıklar
  • Çevrede yer alan herkesi rakip olarak görme durumu
  • Depresyon
  • Obsesif bozukluk
  • Anksiyete bozukluk

şeklindedir. Özellikle çocukluk döneminde yaşanan ciddi boyuttaki travmalar atlatılabilir olsa da çoğunlukla ileriki yaşlarda psikolojik bir bozukluk alt yapısını oluşturabilmektedir. Özgüvenli bir gelişim çağı göstermeyen bireylerde ergenlik döneminde aşırı çekingenlik gibi durumlar gözlenebilirken, bu durum ileriki yaşlara taşındığında takıntı haline dönüşebilmektedir. Bu nedenle hastalığın tedavisi için bireyin yaşam öyküsü büyük önem taşır.

Dismorfobik Bozukluk Belirtileri Nelerdir?

Dismorfobik bozukluğua sahip kişilerde hafif başlayan semptomlar ileri seviyelere ulaşabilmektedir. Bazen kısa süreli belirtiler ortaya çıkarken bazen günlerce sürebilir. Yaygın olarak görülen belirtiler;

  • Vücutta beğenilmeyen ve sürekli olarak çeşitli aksesuarlarla örtmeye çalışma eylemi
  • Fiziksel özelliklerini sürekli olarak başkalarıyla kıyaslama
  • Özellikle yüz bölgesindeki uzuvlarla ayna karşısında sürekli ilgilenme
  • Sık sık kıyafet değiştirme ihtiyacı hissetme
  • Depresif ruh hali
  • Sosyal çevredeki ilişkilerin kötüye gitmesi
  • Fiziksel görünümdem rahatsız olundukça aşırı egzersiz yapma
  • Sorun olmadığı halde sürekli estetik veya cerrahi müdahalelere başvurma eğilimi

şeklindedir.

Dismorfobik Bozukluk Tedavisi

Dismorfobik bozukluk tedavisi için öncelikli olarak bilişsel davranışçı terapi uygulamasına başvurulmaktadır. Bu sayede semptomların azaltılması hedeflenir. İleri seviye dismorfobik bozukluk tedavisinde antidepresan ilaç takviyesi tercih edilir. Özellikle seratoninin geri alınması adına özel ilaçlarla birey desteklenir. Bu esnada uzmanlar, hastanınn takıntı seviyesine ulaşabilen duygu ve düşüncelerini kontrol altına alınabilmesi için belirli programlar hazırlarlar.